Nor Zartonk, 5. Ermenistan-Diaspora Forumundaydı

[ A+ ] /[ A- ]

IMAG0815

Ararat SAYATİAN

Beşinci Ermenistan-Diaspora Forumu; Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Ermenistan Başbakanı Hovik Abrahamyan, Ermenistan Meclisi Başkanı Kalusd Sahakyan, Dışişleri Bakanı Edvard Nalbandyan, Diaspora Bakanı Hranuş Hagopyan, Tüm Ermeniler Katlolikosu Kerekin II, Kilikya Katolikosu Aram I, Katlolik Ermeniler Katolikosu Nerses Bedros XIX, Ermeni Protestan Meclisi Başkanı Hovel Mikayelyan, Dağlık Karabağ Cumhurbaşkanı Bako Sahakyan ve önceki Cumhurbaşkanı Arkadi Ğugasyan ile bini aşkın katılımcıyla 18-21 Eylül arası Yerevan’da gerçekleşti.

Diaspora’da bulunan Ermeni kurumlarının başkanları ve temsilcilerinin katıldığı etkinliğe, Ermenistan’dan aralarında devlet yetkilisi, siyasetçi, gazeteci, bilim insanı ve sanatçıların olduğu 310 kişi de katıldı. Etkinliğe Rusya Federasyonu’ndan 129, Suriye’den 103,Lübnan’dan 73, ABD’den 70, Gürcistan’dan 45, Fransa’dan 30, İran’dan 25, Kanada’dan 23, Avustralya’dan 15, Arjantin’den 9, Şili’den 3 ve diğer ülkelerden toplam 761 davetli katıldı. Türkiyeli Ermenilerin 5 katılımcı ile katıldığı forumda Nor Zartonk, eşsözcüsü Sayat Tekir tarafından temsil edildi.

Yerevan Opera binasında gerçekleşen forumun ilk bölümünde, Diaspora’da bulunan parti ve kurum temsilcileri konuşmalarını gerçekleştirirken öncelikli gündem Ermeni Soykırımı’nın 100. yıldönümüydü. En öne çıkan konuşma ise Kilikya Katolikosu Aram I’in Adana Sis’te bulunan Ermeni Katolikosluğuna ait olan kiliselerin iadesi için Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını açıklamasıydı. Katolikos Aram I, Anayasa Mahkemesinin iadeyi reddetmesi durumunda konuyu AİHM’e ve Uluslararası Adalet Divanı’na götüreceklerini söyledi.

Forumun ikinci bölümde ise Diaspora Ermeni Kurum temsilcileri ile forumlar gerçekleştirildi. Ermeni Soykırımı’nın 100. yılı, Suriye Ermenileri’nin Durumu ve Diaspora-Ermenistan ilişkileri başlıklı 3 forum yapıldı. Bu oturumların yanı sıra 7. Ermeni Medya Forumu da gerçekleşti.

Nor Zartonk adına foruma katılan Sayat Tekir Ermeni Soykırımı’nın 100. Yılı oturumunda Türkiyeli demokrat kamuoyu ile geliştirilebilecek ilişkiler ve Müslüman Ermeniler konusu üzerine konuştu. Nor Zartonk eşsözcüsü Sayat Tekir ‘’Bir çok farklı ülkede Ermeni Soykırımı ile ilgili yasalar çıkıyor. Bunların hepsi o ülkelerde yaşayan Ermeni Soykırımı’ndan kurtulanların torunlarının verdiği adalet mücadelesi sayesindedir. Bu yasalar, insan hakları konusunda verilen bir mücadele olması nedeniyle önemlidir fakat yeterli değil. Esas konu Türkiye’de demokrat ve insan haklarına saygılı bir yönetimin olması, Türkiye’nin demokratikleşmesidir. Ermeni Soykırımı ile Türkiye’nin demokratikleşmesi birbirlerine bağlıdır. Söylemlerimizde Türkiye’ye ırkçı ya da özcü bir şeklide yaklaşmamalı, Türkiye’deki demokrat kamuoyunu unutmamalıyız.’’dedi.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin gerçekleştirdiği silah anlaşmaları ve Kürecik Radar Üssü ile ülkelere Ermeni Soykırımı konusunda adeta siyasi rüşvet verdiğini belirten Tekir, Erdoğan hükümetinin 2014 24 Nisan’ında yaptığı başsağlığı açıklaması ile inkar politikasına yeni bir strateji ile devam ettiğini belirtti. Tekir ayrıca ‘’Evet bu kürsüye çıkan herkes sorunun Türkiyeliler ile olmadığını söyledi. Herkes esas sorunun inkarcı devlet politikası olduğunu belirtiyor. Bu çok yerinde bir tespittir. Bu doğrultuda, biz, artık Ermeni Soykırımı’nda canları pahasına Ermenileri kurtarmaya çalışan insanları da anmalı, onların da varlığını hem Türkiye hem Ermenistan kamuoyuna duyurmalıyız.’’ dedi.

Sayat Tekir sözlerine ‘’Biz cemaat ya da topluluk değiliz. Biz bir halkız. Biz artık sadece Hıristiyanlar’dan oluşan bir halk değiliz. Türkiye’de kendi kültürünü devam ettirmeye çalışan ama dini olarak kendisini Sünni ya da Alevi olarak gören Ermeniler de var. Geçmişte müslümanlaştırılmış, Müslüman olmuş ancak şimdi yine Hıristiyan olanlar da, Ateistler de var. Din ya da mezheplerinden azade tüm bu insanları bir araya toplamamız gerekiyor. Soykırım konusunda onların da söyleyecekleri var.’’ diyerek son verdi. Nor Zartonk eşsözcüsü Sayat Tekir’in önerileri forumun sonuç metninde de yer aldı.

IMAG0842

Forumun Suriyeli Ermeniler ile ilgili oturumunda ise savaş nedeniyle Ermenistan’a yerleşen Suriyeli Ermeniler ile ilgili geçekleştirilecek projeler ve uluslararası toplumun, savaşa ve halihazırda Suriye’de yaşayan halklara karşı duyarlılığını arttırmak için yapılması planlanan etkinlikler konuşuldu.

Forumun Diaspora ve Ermenistan ilişkileri üzerine olan bölümünde ise Diaspora Ermenileri ve Ermenistan arasında sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarında işbirliğinin daha da aktif bir hale getirilmesi konuşuldu. Katılımcılar tarafından bu konuyla ilgili yeni projeler önerildi.

IMAG0878

İki gün süren forumlar sonrası 19 Eylül’de Ermenistan Meclis başkanı Kalusd Sahakyan, 20 Eylül’de ise Savunma Bakanı Seyran Ohanyan katılımcılara özel davetler gerçekleştirdiler. Etkinliğin son günü olan 21 Eylül’de ise Eçmiadzin ziyareti sonrası Bağımsızlık günü nedeniyle Cumhurbaşkanlığı Resepsiyonu yapıldı. Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ve eşi Rita Dadayan Sarkisyan’ın verdikleri resepsiyona; bakanlar, milletvekilleri, yabancı ülke diplomatları ve forum davetlileri katıldı.