Lübnan’daki EDF Zavaryan Öğrenci Derneği’nin düzenlediği “İstanbul Ermenileri ile Panel” etkinliği 10 Nisan 2015 Cuma akşamı Beyrut’taki Aztag Gazetesi Pyunik konferans salonunda gerçekleşti. Yoğun bir katılımın gerçekleştiği etkinliğe Nor Zartonk eş sözcüsü Sayat Tekir ve Agos Gazetesi Ermenice bölümü editörü Pakrat Estukyan konuşmacı olarak katıldı.
Etkinlik, Pakrat Estukyan ve Sayat Tekir’in sırayla, Türkiye ve İstanbul Ermenilerinin tarihi, güncel bilgileri ve toplum yapısı üzerine konuşmalarıyla başladı. Sonrasında Nor Zartonk, Türkiye’deki politik konjonktür, Ermenilerin politik tercihleri ve Haziran 2015 seçimleri konuşuldu.
Pakrat Estukyan, İstanbul Ermenilerinin soykırımın kılıç artıkları olduklarını vurgulayarak Türkiye Cumhuriyeti’nin halklara karşı asimilasyoncu bakışının sürdüğünü belitti. Estukyan, yeni neslin önceki nesillere göre Ermenice’yi daha az konuştuğunu belirterek, eğitim konusunda diaspora toplumlarının iş birliği içinde olması gerektiğini söyledi. Estukyan, Hrant Dink’in sözlerine atıfta bulunarak Ermeni partilerinin duruşunu da eleştirdi. Estukyan Ermenilerin Türk karşıtlığı ile zehirlendiğini, bunu aşmanın tek yolunun Türk karşıtlığı yerine Ermenistan ile sağlam ilişkiler içine girmek olduğunu belirtti. Pakrat Estukyan sözlerini Haziran 2015 seçimlerinde İstanbul Ermenilerinin %50’sinin HDP’ye oy vereceğini söyleyerek sonlandırdı.
Sayat Tekir ise Ermenice’nin konuşulması konusundaki materyal eksikliklerini anlatırken öğretmen eksikliğinden de bahsetti. Materyale ve binalara yapılan yatırımların eğitimcilere yapılmadığını, eğitimci yetiştirmek için yapılan desteklerin çok sınırlı kaldığını belirtti. Tekir, dilin yaşayan bir şey olduğunu belirterek sayısı azalan ve azaltılan İstanbul Ermenilerinin giderek Ermenice’yi kaybettiklerini vurguladı. Tekir ayrıca yaşanan olumsuz olaylara rağmen birlik olamayan İstanbul Ermenilerinin parçalı yapısını da eleştirdi.
Devletin 100 yıldır uyguladığı ırkçı politikaları eleştiren Sayat Tekir, 100 yıl boyunca her 10 yılda bir yaşanan pogrom, katliam ve ayrımcı uygulamalara da değindi. Bu uygulamalardan nasibini Alevilerin ve Kürtlerin de aldığını belirten Tekir, asimilasyoncu politikaya karşı Nor Zartonk olarak mücadele verdiklerini vurguladı. Tekir daha sonra Nor Zartonk’un tarihini ve mücadelesini anlatırken, son dönemde yaşanan nefret cinayetleri karşısında Nor Zartonk’un yarattığı toplumsal duyarlılığa dikkat çekti. Hrant Dink’in öldürülmesi ve Nor Zartonk’un ortaya koyduğu siyasetin, Ermeni Soykırımı konusunda sosyalist solda duyarlılık yarattığını belirten Tekir, mecliste ve sokakta soykırım konusunun daha fazla konuşulmaya başlandığını belirtti.
İzleyicilerden gelen yoğun sorular ve panelistlerin cevaplarından sonra etkinlik sona erdi.