Rusya Devlet Başkanı Putin, Ermenistan Başbakanı Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev Rusya’nın Soçi kentinde zirvede biraraya geldi. Zirve sonrası açıklama yapıldı.
Yaklaşık üç saat süren üçlü görüşmenin ardından basın açıklaması yapıldı. Vladimir Putin, çok çeşitli konuların tartışıldığını duyurdu.
Rusya Devlet Başkanı Putin, üçlü görüşmenin sonunda, “Azerbaycan Cumhurbaşkanı ve Ermenistan Başbakanı’na, bugün Rusya’ya gelmeyi ve Karabağ sorununun çözümüyle ilgili ve genel olarak bölgede şu an için oluşan durumu değerlendirmeyi kabul ettikleri için bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Bunu en başından söylemeliyim ki, bugün çok yapıcı çalıştık. Bu, son durumun derin bir analiziydi” diye konuştu.
Kilit olduğunu düşündüğü bir dizi konuda anlaşmaya vardıklarını kaydeden Putin, “Öncelikle, iki ülke arasındaki sınırın belirlenmesi ve çizilmesi mekanizmaların oluşturulması. Bu yılın sonuna kadar bunu yapma konusunda anlaşmaya vardık. Bunun en kısa zamanda gerçekleşmesini umuyorum. Bu mekanizmaların oluşturulması önünde hiçbir engel yok” açıklamasında bulundu.
Putin ayrıca bu yöndeki çalışmaları sürdürme amacıyla Azerbaycan ve Ermenistan başbakan yardımcılarının gelecek hafta Rusya’nın başkenti Moskova’da bir araya geleceğini duyurdu.
“İnsani sorunlarla ilgili çok önemli ve hassas nokta var ve bu konuda gözle görülür biçimde ilerleme kaydettik” diyen Putin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ekonomik meseleler, ekonomik bağların gelişimi hakkında çok detaylı konuştuk ve her şeyden önce, ilk adım olarak, ulaşım koridorlarının açılmasını konuştuk. Bu, demiryolu ve karayolunu ilgilendiriyor. Bu konular üzerinde oldukça uzun zamandır çalışan başbakan yardımcılarımıza teşekkür etmemiz gerekiyor.”
Putin, görüşmede, tarafların Rus barış gücü askerlerin, sınır muhafızların, mayın temizleme uzmanlarının ve insanların daimi ikamet yerlerine dönmesini sağlayan uzmanların çalışmalarından takdirle bahsettiğini bildirdi.
Ortak bildiri
Kabul edilen ortak bildiride,
“Güney Kafkasya’nın istikrarını, güvenliğini ve ekonomik kalkınmasını sağlamak adına 9 Kasım 2020 ve 11 Ocak 2021 tarihli açıklamaların tüm hükümlerine sıkı sıkıya bağlı kalma taahhütlerini yeniden teyit ettik ve ortak çabaları yoğunlaştırma konusunda anlaştık. 9 Kasım 2020 ve 11 Ocak 2021 açıklamalarından kaynaklanan kalan görevlerin mümkün olan en kısa sürede çözüme kavuşturulması hedefleniyor” denildi.
Ortak bildiride, Rus barışı koruma birliğinin durumun istikrara kavuşturulmasına ve bölgede güvenliğin sağlanmasına önemli katkısına da dikkat çekildi.
Bildiride “Rusya Federasyonu, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerin normalleşmesi, Azerbaycan ve Ermeni halkları arasında bir güven ortamı yaratılması ve bölgede iyi komşuluk ilişkilerinin kurulması için gerekli tüm yardımı sağlamaya devam edecektir” dendi.
Paşinyan’dan AGİT vurgusu
Ermenistan medyasına yansıya bilgilere göre Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, üçlü görüşmelerde, Ermeni savaş esirleri ve Ermenistan topraklarının Azerbaycan kuvvetleri tarafından işgali konusunu gündeme getirdi.
Haberlere göre Paşinyan “Bu yıl 12 Mayıs’tan sonra aslında Ermenistan-Azerbaycan sınırında bir kriz durumumuz var. Bizim değerlendirmemiz, Azerbaycan birliklerinin Ermenistan’ın egemen topraklarını işgal ettiği yönündedir” dedi. Paşinyan, 9 Kasım’daki üçlü açıklamanın iletişim engelinin kaldırılması dışında tüm noktalarının zaten uygulanmış olduğunu belirten Azerbaycan Cumhurbaşkanı ile aynı fikirde olmadığını, savaş esirleri, rehineler ve diğer tutuklular meselesinin de “çok önemli insani meseleler” olduğunu vurguladı.
Paşinyan, “Dağlık Karabağ sorununun çözümünün AGİT Minsk Grubu eşbaşkanlığı çerçevesinde gerçekleşmesi gerektiğine inanıyoruz, ancak birçok konunun üçlü ve ikili formatlarda tartışılabileceğini, çözülebileceğini düşünüyorum” dedi.
Aliyev ve Paşinyan’ın açıklamaları
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, bugünkü görüşmenin çok ayrıntılı ve samimi olduğunu belirterek, “Planlarımızı, endişe uyandıran sorunlarımızı açık bir şekilde görüştük. Önemli olan, farklılıkları çözmek amacıyla aldığımız kararların, Güney Kafkasya’daki durumun güvenli ve öngörülebilir olmasını sağlamaya katkıda bulunacağı” dedi.
Aliyev, “Karabağ savaşından sonra Ermenistan’a 100’den fazla esir iade edildi” ifadesini kullandı.
Ermenistan Başbakanı Paşinyan da görüşmede olumlu havanın oluşturulmasından dolayı Putin’e teşekkür ederek, “Çok olumlu bir görüşme, olumlu bir sohbet gerçekleştirdiğimizi teyit etmek istiyorum. Gündemimizdeki neredeyse tüm sorunları değerlendirdik. Tüm sorunları açık bir şekilde müzakere ettiğimiz bir görüşme oldu” dedi.
Putin Aliyev ve Paşinyan ile ayrı ayrı görüşmeler de gerçekleştirdi.
Kaynak: Agos