CNNTürk
Bursa tarihi bir güne sahne oldu. Türkiye-Ermenistan milli takımları, 2010 Dünya Kupası eleme grubu maçında Bursa’da karşı karşıya geldi. Maçı Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan birlikte izledi. Tribünlerden barışı simgeleyen beyaz güvercinler uçuruldu. İki lider maç öncesi heyetlararası görüşmelere katıldı. Gül, görüşme sonrası “Tarih yazmıyoruz, tarihi yapıyoruz” açıklamasında bulundu.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbandyan ile Bursa’ya gelen Sarkisyan’ı, Uluslararası Yenişehir Havaalanı’nda Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu karşıladı. Sarkisyan uçaktan indikten sonra halk oyunları ekibi bir gösteri sundu.
Sarkisyan daha sonra Ermenistan Milli Takımı’nı kamp yaptığı otelde ziyaret etti. Serj Sarkisyan’ın otele gelirken kullandığı güzergah boyunca yoğun güvenlik önlemleri alındı.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ı heyetler arası görüşmelerin yapılacağı Almira Oteli’ne gelişinde kapıda karşıladı.
Cumhurbaşkanı Gül ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan, otelin girişinde tokalaşarak, gazetecilere poz verdi.
Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbandyan da Sarkisyan ile otele geldi. Karşılama sırasında Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da hazır bulundu.
Cumhurbaşkanları, otele girdikten sonra Ermeni ve Türk bayrakları önünde de tokalaşarak, gazetecilere poz verdi.
Abdullah Gül ve Serj Sarkisyan’ın başkanlığındaki heyetler arası görüşmeler saat 18.20’de başladı.
Almira Otel’de basına kapalı gerçekleşen görüşmelere, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbantyan, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz, Cumhurbaşkanlığı Dışişleri Danışmanı Hüseyin Diriöz de katıldı.
Gül: “Tarih yazmıyoruz, tarih yapıyoruz”
Basına kapalı gerçekleşen görüşmeler yaklaşık 40 dakika sürdü.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’la başkanlık yaptıkları heyetler arası görüşmelerde, “Tarih yazmıyoruz, tarihi yapıyoruz” dedi.
Alınan bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Gül ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın başkanlığındaki heyetler arası görüşmelerde geçen yıl Cumhurbaşkanı Gül’ün Erivan’a giderek atmış olduğu adımın ardından Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın aynı cesur adımı atarak Bursa’ya geldiği ifade edildi.
İki tarafın böylece bir büyük liderlik örneği gösterdiğinden söz edilen görüşmelerde, bu liderlik örneğinin gösterilmesiyle halkların önünün açıldığı ve birbirlerine yakınlaştıkları vurgulandı.
Cumhurbaşkanı Gül, “çok önemli bir gelişme” olarak nitelenen süreç için “tarih yazmıyoruz, tarihi yapıyoruz” ifadesini kullandı.
Alınan bilgiye göre, heyetler arası görüşmelerde Cumhurbaşkanı Gül son bir yıl içinde çok büyük adımlar atıldığını, hukuki bir zemin hazırlandığını, imzalanmış belgeler olduğunu belirterek, bundan sonraki sürecin bu zemin üzerinde ilerlemek olduğunu vurguladı.
Gül, belgelerin yürürlüğe girmesinin ardından belgelerde öngörülen takvimin işletilmesiyle bunların hayata geçeceğini ifade etti.
Görüşmede iki taraf da “atılan adımların hiç kolay olmadığını, büyük zorluklara göğüs gerilerek bu noktaya gelindiğini, ancak bütün bu zorlukların da göze alınması gerektiğini” belirtti.
Cumhurbaşkanı Gül’ün “Böylesine tarih yapmak bir günden ertesi güne mümkün olmuyor. Bu bir süreçtir. Nitekim, bu sürecin içinden geçerek zor meseleleri de ancak bu süreç içinde çözebileceğimizi beraberce gördük” dediği öğrenildi.
Gelinen noktada sadece iki komşu ülke olarak Türkiye ve Ermenistan’ın halklarını değil, sadece bölgedeki diğer komşuların da değil tüm dünyanın süreci yakından takip ettiğini dile getiren Gül, “Bu da attığımız adımın ne kadar büyük olduğunu gösteren bir tespittir” diye konuştu.
Sarkisyan’dan diaspora mesajı
Sarkisyan da geçilen süreçte atılan adımların önemine dikkati çekerek, özellikle 31 Ağustos’tan sonra başlayan bilgilendirme sürecinde büyük zorluklarla karşılaştığını, bu zorluklara göğüs gererek bilgilendirmeyi tamamladığını aktardı.
Sarkisyan, “Bütün bu zorluklara karşın, bunları yaptım, ancak ben onlardan herhangi bir şekilde izin almak için bu bilgilendirmeyi yapmadım. Sadece Ermenistan Hükümetinin almış olduğu bir kararı onlara anlatmak ve bir yerde onları bilgilendirmek maksadıyla bu görüşmeleri yaptım” dedi.
Her iki ülkede de farklı görüşlere sahip kesimler olabileceğini dile getiren Sarkisyan’ın “Menfi görüşte olanlar olduğu gibi, attığımız adımların ne kadar müspet olduğunu düşünenler ve bunları destekleyenler de vardır, ancak önemli olan bizim attığımız adımların pozitif olduğunu düşünenlerin daha çok oldukları gerçeğidir” dediği ifade edildi.
Sarkisyan zaman içerisinde bu kesimin sayısının daha da artacağına olan inancını dile getirerek, “Çünkü biz iyi bir şey yapıyoruz. Doğru olduğuna inandığımız adımları atıyoruz” diye konuştu.
Görüşmede, her iki tarafın da önümüzdeki sürecin hukuki açıdan nasıl işleyeceğine ilişkin karşılıklı bilgilendirme yaptıkları belirtilerek, prosedürün konuşulduğu kaydedildi.
Görüşmede, her iki Cumhurbaşkanının “atılan adımın sadece iki ülkenin halkları için değil, aynı zamanda bölge için de önemli gelişmelere sahne olmasını beklediklerini vurguladıkları” aktarıldı.
Her iki Cumhurbaşkanının da bunun bir emsal olacağını ifade ettiği öğrenildi.
Görüşmede 10 Ekim’de Zürih’te iki ülke arasında protokollerin imzalanması sürecinde yaşanan durumun gündeme gelmediği belirtilerek, iki Cumhurbaşkanının da imzaların atılmasından dolayı memnuniyetlerini teyit ettikleri bildirildi.
Cumhurbaşkanları görüşmede Türkiye-Ermenistan Milli maçına ilişkin olarak da her iki tarafın da iddialı olmadığını dile getirerek, sonucun ne olacağını göreceklerini söyledikleri öğrenildi.
Sarkisyan onuruna yemek
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül daha sonra Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan onuruna yemek verdi.
Almira Otel’de basına kapalı gerçekleşen yemeğin başlangıcından basın mensuplarının görüntü almasına izin verildi.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbantyan’ın da katıldığı yemek, yaklaşık 1,5 saat sürdü.
Yemekte, Düğün Çorbası, zeytinyağlı tabağı, Tandır Böreği, İnegöl Köfte, Akdeniz yeşillikleri salatası, İskender Kebab, tatlı olarak kestaneli pasta ve baklava, içecek olarak da beyaz ve kırmızı şarap, çay, kahve servis edildi.
Gül ve Sarkisyan aynı arabayla geldi
Abdullah Gül ile Serj Sarkisyan daha sonra Türkiye-Ermenistan maçının yapılacağı Bursa Atatürk Stadı’na geldi.
Cumhurbaşkanı Gül ile konuğu Sarkisyan, bir araya geldikleri Almira Otel’den, stada geçti.
Her iki cumhurbaşkanının aynı arabaya bindiği ve arabanın önünde iki ülkeye ait bayraklara yer verildiği görüldü. Cumhurbaşkanı Gül ile Sarkisyan, daha sonra maçı izlemek üzere stada giriş yaptı.
Şeref tribününde birlikte maçı izleyen Gül ve konuğu Sarkisyan, maçın bitiş düdüğünün ardından el sıkıştı. Türkiye ve Ermenistan Cumhurbaşkanları, daha sonra geldikleri araçla Almira Otel’e geçti. Burada Gül, Sarkisyan onuruna bir yemek verdi.
Gazetecilerin bir süre görüntü almasının ardından, resepsiyon basına kapalı gerçekleşti.
Resepsiyona cumhurbaşkanlarının yanı sıra Devlet Bakanları Faruk Nafiz Özak ve Faruk Çelik, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbantyan, İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy Rey, bazı köşe yazarları ile gazete ve televizyon temsilcileri, iş adamları, Dışişleri mensupları ve bürokratlar katıldı.
Resepsiyonda Ermeni Patrikanesinden bir görevlinin de bulunduğu görüldü.
Gül: “Önemli mesafeler kaydettik”
Cumhurbaşkanı Gül ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Türkiye-Ermenistan milli maçının ardından Sarkisyan onuruna verilen resepsiyonda davetli bazı gazetecilerle sohbet etti.
Alınan bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye-Ermenistan arasındaki ilişkilerde 2 yılda önemli bir mesafe kaydedildiğini ifade ederek, sürecin geri dönülmez olması için hep birlikte çalışıldığını söyledi.
Gül ve Sarkisyan’ın Nobel Barış Ödülü alabilecekleri yönündeki değerlendirmelerin hatırlatılması ve “Süreç Norveç’e gider mi?” sorusu üzerine Gül, “Önemli olan tüm bölgeyi bir iş birliği bölgesi haline getirmektir. Bu sözler söylenir. Biz işimize bakarız” dedi.
Cumhurbaşkanı Gül’ün, bölgedeki sorunların hatırlatılması üzerine de Kafkasya’ya bir bütün olarak bakmak gerektiğini söylediği ve iş birliğinin önemine dikkati çektiği öğrenildi.
Gül, daha önce dile getirdiği “Buz dağı bir günde erimez” sözlerini hatırlatarak, “Yavaş ilerliyoruz. Asrın meselesi… Ama üfleye üfleye eriyor” diye konuştu.
Yukarı Karabağ sorununun hatırlatılması üzerine de Cumhurbaşkanı Gül’ün, konunun şimdi en üst seviyede ele alındığını hatırlattığı, bir sene önce durumun böyle olmadığını, donmuş bir meselenin dünya gündeminde bu kadar yer almasının önemli olduğunu vurguladığı aktarıldı.
Cumhurbaşkanı Gül’ün Rusya ve Fransa’nın da bu süreçte üzerine düşeni yaptığını söylediği belirtildi. Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan da Türkiye’ye gelişi nedeniyle üzerinde bir baskı hissedip hissetmediğine ilişkin soru üzerine “Bütün görüşleri dikkate alıyoruz. Ama işimizi kendimiz yapıyoruz” dedi.
Yukarı Karabağ sorunun hatırlatılması üzerine de Sarkisyan, “Biz de daha önemli konular var. Mesela Türk-Ermeni ilişkileri” diye konuştu.
Sarkisyan’ın, Cumhurbaşkanı Gül’e Bursa seyircisinin enerjisinin nereden geldiğini sorduğu da kaydedildi. Resepsiyon sırasında Ara Koçunyan, her iki cumhurbaşkanına Genel Yayın Yönetmeni olduğu “Jamanak” gazetesini hediye etti.
Ermenice yayımlanan gazetenin “Zirve Buluşması Zürih’teki İmzalar Bursa’da Devam Buluyor” başlığıyla çıktığı ifade edildi.
Cumhurbaşkanı Gül, resepsiyon sonrasında Yenişehir Havaalanı’na gitmek üzere otelden ayrılan Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ı kapıya gelerek uğurladı.
Sarkisyan’ın uçağı saat 00.34’te Yenişehir Havaalanı’ndan hareket etti.
Tribünlerde beyaz güvercin
Maça, iki ülkenin cumhurbaşkanı, başlama saatinden 5 dakika önce geldi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ı, stat girişinde Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkanı Mahmut Özgener, Bursa Valisi Şahabettin Harput ve diğer yetkililer karşıladı.
Maçı UEFA Başkanı Michel Platini de izledi. Platini’yi, stadın protokol tribünü girişinde TFF Başkanı Mahmut Özgener ve Milli Takımlar Sorumlusu Levent Kızıl karşıladı.
Platini de maçı, şeref tribününden izledi. Karşılaşma öncesi (A) Milli Takım’da en fazla gol atan futbolcu unvanını elinde bulunduran Hakan Şükür’e, TFF Başkanı Mahmut Özgener tarafından plaket verildi. Milli Takımlar Teknik Direktörü Fatih Terim de Hakan Şükür’ü kutladı.
Karşılaşma öncesi Atatürk Stadı tribünlerinde bir sürpriz yaşandı.
(A) Milli Takım’ın Dünya Kupası’na katılma şansı kalmadığı için “Dostluk maçı”na dönüşen karşılaşmanın başlamasına 10 dakika kala, tribünlerden barışı simgeleyen beyaz güvercinler uçuruldu. Taraftarlar, bir süre beyaz güvercinlere alkışlarla eşlik etti.
Geniş güvenlik önlemleri
Karşılaşma için Bursa Atatürk Stadı’nda ve çevresinde çok geniş güvenlik önlemleri alındı. Maç için 2 bin 500’ü polis olmak üzere, toplam 3 bin 500 güvenlik görevlisi yer aldı.
Taraftarlar, stada 3 aşamalı bir aramadan sonra sokuldu. Bilet alamayan taraftarlar, stat dışında protesto gösterisi yaptı. Taraftarlar, stada maçın başlamasından 2 saat önce alınmaya başlandı. Ancak, turnikelerde yaşanan arıza nedeniyle stat, maç başladıktan sonra ancak doldu.
Stat girişinde tüm taraftarlara Türk bayrağı dağıtıldı. Azerbaycan ve diğer ülke bayraklarına izin verilmedi. Buna karşın tribünlerde bazı taraftarların Azerbaycan bayrağı açtığı gözden kaçmadı.
Ermenistan bayrağı
Kapalı tribünün sol bölümünde oturan Ermenistan delegasyonundan küçük bir grup, büyük boy Ermenistan bayrağı açtı. Bu bayrağın açılması üzerine tribünlerde ıslık ve protesto sesleri yükseldi.