Kitap: Tanıkların Dilinden Ermeni Soykırımı

[ A+ ] /[ A- ]

Pêrî Yayınları
Yazar: Donald E. Miller, Lorna Touryan Miller

Bu anı / araştırma kitabı, Ermeni soykırımına tanık 103 kişinin yaşam öykülerinin akademik bir gözle analiz edilmesinden üretildi. Tanıklar, soykırım zamanında ortalama on bir – on iki yaşları arasında olup, Türkiye içinde, çok geniş bir alana yayılmış bölgelerde doğmuşlardır.

Neredeyse tüm görüşmeler; sağ kalanların kendi ikametlerinde gerçekleşmiş, görüşmeler boyunca çok sayıda duygu ifade edilmiştir. Asıl analizlerle ilgili olarak; “sürgün öncesi hatıralar”, “sürgün tecrübeleri”, “yetimhane anıları”, “göçmenlik deneyimleri” vb. veriler de elde edilmeye çalışıldı. Buna ek olarak; biri sağ kalanların “psikolojik düşünceleri”ni ilgilendirirken; diğeri, verilerin basitçe daha iyi bir bilimsel adlandırılması ile “yorumlama” olarak belirtilmiştir.

“Psikolojik rehber”; öfke, affetme, suçluluk, intikam vesaireyi içerirken, “yorumlama rehberi”, teolojik, özgecilik ve “iyi Türkler” gibi başlıklar al tında çeşitli dosyaları içerir. Ermenistan da dahil, çoğunlukla görüşmelerin kopyalanışını kelime kelime yazmak yerine, çözerek özetlenmiştir. Görüşmelerin sekizi İngilizce, ikisi Türkçe ve geri kalanların tümü Ermenice yapılmıştır. Görüşme kılavuzu ve diğer sözlü tarih projelerinin arasındaki temel fark, sağ kalanların kişisel tavırları kadar soykırımın anlamına dair yorumlarını içeren çok s ayıda soru eklenmiştir. Donald E. Miller & Lorna Touryan Miller, görüşmeye dair şöyle der: “Görüşme kılavuzundaki soruların her birini soracak kadar zamanımızın olduğu bir görüşme bile olmadı. Yine de, çoğu sorunun yanıtı görüşmeler sırasında kendiliğinden ortaya çıktı.” Böylesi bir yöntembilimle hazırlanan tez, Kaliforniya Üniversitesi’nin katkılarıyla kitap haline getirildi. Bu eser bu metodoloji ile ortaya çıkmıştır.